Afgelopen najaar hebben wij het voorrecht gehad reeds twee keer de Geode in Pulpi te kunnen bezoeken.
De gigantische geode is één van de grootste kristallen grotten ooit gevonden, en is de grootste toegankelijke geode in de wereld. In Mexico is er nog een grotere, echter die is door de hoge temperatuur en het lage zuurstofgehalte in de grot niet toegankelijk.
De geode ligt in Mina Rica, een verlaten zilvermijn in de buurt van Pulpí , dichtbij San Juan de los Terreros. De geode is in 1999 per toeval ontdekt door leden van de Mineralogen groep van Madrid, en sindsdien is er aan gewerkt de mijn veilig te maken voor publiek. Sinds augustus 2019 is hij geopend.
Een geode is een leegte gevormd uit een luchtbel binnen vulkanische, metamorfe of sedimentaire rots. Deze leegte is gevuld met kristallen gevormd uit minerale afzettingen.
De gigantische geode is 8 meter lang en 2 meter hoog en is bestaat uit enorme doorschijnende kristallen tot 2 meter lengte. De transparantie, de grootte en de geweldige staat van bewaring maakt deze geode uniek.
Wij kunnen de Geode voor jullie reserveren, want van te voren reserveren is wel nodig, laat ons tijdig weten of u dat wilt!
Voor bezoek moet je redelijk fit zijn. Het is een redelijke lange wandeling. Je moet ook een lange wenteltrap af en weer op en mensen met hoogtevrees kunnen ook last hebben. Er is tegenwoordig wel een lift voor de langste trappen, dus deze wenteltrap kun je zo voorkomen.
Voor degenen die geïnteresseerd zijn in hoe deze Geode ontstaan is, plaats ik hieronder een stuk uit de Trouw van 7 december 2019.
Uit Trouw: Willem Schoonen 7 december 2019, 1:01
Deze geologische schatkamer is de Geode van Pulpí, een grot van elf kubieke meter in de buurt van Almería, Spanje. De schat is seleniet, gips in kristallijne vorm. Kristallen die hier tot meters groot zijn gegroeid. Er zijn maar een paar plekken op aarde waar gipskristallen van deze omvang zijn gevonden. De grot werd twintig jaar geleden ontdekt, en nu pas beginnen geologen te begrijpen hoe die kristallen schatkamer kan zijn ontstaan.
Beeld: EPA
In vakblad Geology doen onderzoekers van de universiteit van Granada verslag van hun zoektocht naar de oorsprong van de Geode van Pulpí. Het verhaal begint met anhydriet, een mineraal dat bestaat uit calcium, zwavel en zuurstof. Calciumsulfaat, zegt de chemicus. Gips is dat ook, met dit verschil dat gips in zijn kristalstructuur watermoleculen heeft opgesloten. Anhydriet is vrij van water.
Die twee vormen van calciumsulfaat kunnen in elkaar overgaan. Boven 58 graden Celsius is anhydriet de stabielste vorm, beneden die temperatuur heeft gips de voorkeur. Als de temperatuur in extreem laag tempo onder die grenswaarde zakt, kan in een met water gevulde grot anhydriet veranderen in gips, dat als seleniet uitkristalliseert. Dat heeft de beroemdste schatkamer met zulke kristallen opgeleverd, in Naica, Mexico.
Zo kan het in de Geode van Pulpí niet zijn gegaan, zeggen de onderzoekers nu. De kristalvorming is hier zo’n 2 miljoen jaar geleden begonnen bij een temperatuur van 20 graden, ver beneden de overgangstemperatuur tussen anhydriet en gips. De grot, die door geweld van de aardkorst is gevormd, moet zijn volgelopen met water dat meer dan verzadigd was met gips. Daaruit zijn bij die lage temperatuur selenietkristallen gevormd. Geologen kennen processen waarbij kleine kristallen weer in oplossing gaan en hun elementen afstaan aan de grotere. Dat moet hier ook zijn gebeurd. En dat proces, zeggen de Spaanse onderzoekers, is geholpen door langzame schommelingen in de temperatuur, schommelingen van 5 graden Celsius. De kanjers van kristallen zijn het bijzondere resultaat van enkele miljoenen jaren rust in een meanderend klimaat.
Aanvulling in engels wat betreft de wetenschappelijke kant over de Geode, overgenomen van Spectrum FM, Costa Almeria:
The Pulpí Geode ‘corrects’ Wikipedia
Are gypsum crystals 6 million years old? The official profile of the Geode gives the answers
Wikipedia today is something like what the Larousse Encyclopedia was in the 20th century or Encarta in the early 21st century: a source of information for millions of people. However, this website contains information that is often not up-to-date or that is directly erroneous —it should be remembered that it is prepared altruistically by collaborators—.
One of the entries that contained erroneous information until a few days ago is the one dedicated to the Giant Geode of Pulpí. “Because some media outlets are taking web pages (Wikipedia, etc…) as a source of information that have erroneous or outdated data on the formation and age of the Pulpí Geode, we want to clarify some concepts so that take this information as an official and up-to-date source and do not create confusion by other sources that, we repeat, contain erroneous, outdated information and/or lack a minimum of scientific rigor in most cases”, they have written in the official profile of Facebook.
For this reason, from the official profile of this natural monument they have had to clarify some information about its formation and that have already been included in Wikipedia in an update on September 4.
A geode with 6 million years?
One of the most common errors in information about the Pulpí Giant Geode is when it was formed. “It should be taken into account that the gypsum crystals from the Rica Mine have nothing to do with other gypsum such as the evaporite rocks of the Sorbas Gypsum Karst (Messinian, 6 million years old) with which they are often genetically confused”, clarify.
Therefore, these gypsum crystals are not 6 million years old, far from it. The real “age” of the Giant Geode is 165,000 years, which places the growth of the Geode in the Quaternary (Pleistocene) period, according to recent dating from the University of Almería.
The genesis of the geode responds to a two-stage process:
A first stage of hole formation through a karstic process (dissolution action of groundwater and infiltration on the carbonate rock).
This hole is the one that was covered with crystals during a second stage of crystallization during which the growth of large gypsum crystals took place inside.
Both stages are performed in an underwater environment. The Geode was flooded by groundwater throughout the process of its formation.
WHAT IS A GEODE AND WHERE IS THE PULPÍ GEODE?
A geode is “a hole in the rock whose walls are upholstered by crystallized minerals but in which a hole remains inside. The morphology of the geodes is usually spherical or ovoid” (RAE mod.).
The Pulpí giant geode is located inside the Mina Rica, an old iron, lead and silver mine located on the eastern slope of the Sierra del Aguilón, in the district of El Pilar de Jaravía, in the T.M. of Pulpí, in the province of Almería and constitutes a unique phenomenon worldwide due to its dimensions and transparency of the gypsum crystals that cover it. La Geoda is located between the third and fourth levels of exploitation of the mine, about 60 meters deep below the surface.
Source: Diario de Almeria in English using Google Translate